Bản Lướt (xã Ngọc Chiến, huyện Mường La, tỉnh Sơn La) nằm ở độ cao 1.600m so với mực nước biển, lọt thỏm giữa không gian núi đồi với những ngôi nhà sàn mái pơ mu hàng trăm năm tuổi.

Nơi đây là không gian sinh sống của hàng trăm hộ dân, chủ yếu là người dân tộc Thái. Nét văn hóa đặc sắc ở Bản Lướt đã thu hút đông đảo khách du lịch tới tham quan.

Đến với Bản Lướt, du khách còn được tham quan không gian, kiến trúc đá ở nhà thờ Xủ Công. Nhà thờ được xây dựng ngay trong khuôn viên Nhà văn hóa Cộng đồng Bản Lướt, nơi trước kia các thế hệ cha ông, những người khai phá bản Lướt đã đặt ngôi miếu thờ cúng tổ tiên.

Theo tiếng Thái, "Xủ" là nơi chứa đựng, cất giữ những điều linh thiêng nhất; "Công" là công đức, công trạng, với ý nghĩa tưởng nhớ công ơn của các vị tiền nhân.

Toàn bộ bên ngoài nhà thờ được che chở dưới tán cây đa lâu năm, một biểu tượng tâm linh của người dân Bản Lướt, thể hiện tinh thần đoàn kết, gắn bó cộng đồng trong nhiều đời qua.

Điểm đặc biệt nhất ở nhà thờ Xủ Công là kiến trúc xây dựng hoàn toàn bằng đá tự nhiên. Từ những viên đá có hình khối, màu sắc và kích cỡ khác nhau, qua bàn tay và sự khéo léo, người dân Bản Lướt đã sắp đặt, tạo nên một công trình ấn tượng mang dấu tích thời gian.

Không quá cầu kỳ bản vẽ thi công, cũng không phải những người thợ lành nghề, người dân nơi đây xây dựng với kỹ thuật giấu mạch độc đáo. Từ bên ngoài nhìn vào, các viên đá được xếp chồng lên nhau, không nhìn thấy xi vữa, đảm bảo tính vững chắc, tạo điểm nhấn sáng tạo.

Khuôn viên nhà thờ, từ lối đi, tường nhà, bờ rào, chỗ ngồi, mặt sân... đều bao phủ bằng hàng triệu viên đá với kích thước lớn nhỏ khác nhau.

Người dân Bản Lướt đã lựa chọn những viên đá trời ban dưới lòng những con suối, đem về phân loại từng viên, ghi chép cụ thể trước khi khởi công nhà thờ tổ.

Theo ý nguyện của bà con Bản Lướt từ lâu đã muốn xây dựng nhà thờ của bản. Trước đây, do điều kiện còn khó khăn chưa làm được, tới thế hệ ngày nay được sự quan tâm của chính quyền địa phương đã giúp đỡ, tạo điều kiện cho người dân trong bản hoàn thành nơi thờ tự.

Nhà thờ Xủ Công có tất cả 2 gian, 1 gian thờ tổ tiên, những người có công khai phá nên miền đất Bản Lướt, gian còn lại để cho du khách tới tham quan tìm hiểu bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc nơi đây.

Mái nhà được lợp bằng mái pơ mu đậm nét văn hóa của người dân tộc Thái.

Ngôi nhà chung để các thế hệ người dân Bản Lướt hôm nay và mai sau dâng nén hương thơm, tỏ lòng thành kính đến các bậc cha ông, tổ tiên, đồng thời bày tỏ quyết tâm xây dựng quê hương, bản làng ngày càng giàu đẹp.

Đoàn du khách tới Bản Lướt tham quan nhà thờ Xủ Công tỏ ra ấn tượng trước không gian kiến trúc nơi đây.

Nhật Anh, du khách tới từ Hà Nội tới tham quan tại nhà thờ Xủ Công, chia sẻ: "Mặc dù hình thành từ những nguyên liệu mộc mạc nhưng nhà thờ lại tạo ra vẻ đẹp đặc trưng và độc bản vì không viên đá nào giống viên đá nào. Không gian ấy tuy khiêm tốn, không hoành tráng như những nhà thờ khác nhưng lại đem đến một ấn tượng sâu sắc bởi vì bức tranh thiên nhiên hùng vĩ bao trùm nên toàn bộ tầm mắt".